Door de coronacrisis zitten miljoenen kledingarbeiders over de hele wereld zonder inkomen. Kunnen we die ramp omzetten in een positieve verandering? Vier baanbrekende ideeën voor een eerlijkere mode-industrie.

In mijn vooronderzoek voor “SHOPDOWN”, het e-book over de impact van COVID-19 op de textielindustrie, vroeg ik talloze experts naar hun best case scenario voor deze sector. Hoe kan corona een positieve katalysator zijn, die de industrie voorgoed verandert? Ideeën genoeg. Voor OneWorld zet ik vier baanbrekende mogelijkheden op een rij.

1) Een wereld zonder nieuwe kleren

Misschien wel het meest baanbrekende toekomstbeeld komt van onder anderen Monica Titton, socioloog en modetheoreticus aan de Universiteit voor Toegepaste Kunsten in Wenen. In haar utopische wereldbeeld kan de mode-industrie ophouden met produceren en verkopen. ‘Deze wereld heeft al genoeg kleren.’ Design blijft voor Titton wel belangrijk. ‘Maar het is dan aan de ontwerpers om strategieën te bedenken om iets nieuws te maken uit wat we al hebben. Zo behoudt mode zijn sociale functie, zonder deze planeet – en kledingarbeiders – kwaad te doen.’

2) Een kledingabonnement op maat voor de consument

Een kledingabonnement kan helpen om overstock tegen te gaan, denkt Niki De Schryver, oprichter van COSH, een platform dat duurzame retailers in West-Europa verzamelt. ‘Nu moeten designers en modebedrijven gokken – op basis van algoritmes, maar toch – hoeveel consumenten gaan kopen en wanneer ze dat gaan kopen.’ Dat kan anders. ‘Als elke consument drie favoriete ontwerpers of merken zou hebben en op voorhand zou aangeven welke soort kleding ze willen, dan wordt zo’n bestelling vooraf bevestigd en in het juiste seizoen aangeleverd.’

3) Een fonds voor sociale zekerheid

Merken zouden een afdwingbaar akkoord kunnen ondertekenen om een fonds voor sociale zekerheid op te zetten voor arbeiders. Daarop hoopt Marlese von Broembsen, directeur van het juridisch programma van WIEGO, een ngo die opkomt voor thuisarbeiders in de textielindustrie. ‘Elk merk dat afneemt van leveranciers in landen waar geen sociaal vangnet is, zou moeten bijdragen aan zo’n fonds.’ Ze deed voor dit idee inspiratie op in India, waar een soortgelijk fonds al bestaat in de bouwsector. Alle bouwbedrijven betalen mee aan dat fonds zodat elke arbeider, of die nu voor bedrijf X of Y werkt, recht heeft op sociale zekerheid als ze bijvoorbeeld ziekvallen.

4) Vakbonden over landsgrenzen heen

In de coronacrisis hebben vakbonden het zwaar: eigenaars heropenen fabrieken onder een andere naam, waardoor de lokale vakbonden die samenhangen met de vorige fabrieksnaam niet mogen terugkeren, constateert de Schone Kleren Campagne. Ook worden vakbondsleden ontslagen uit fabrieken. Toch zijn experts het erover eens dat deze crisis vakbonden ook kansen biedt. Zo ook Asad Rehman, directeur van War On Want, een Britse organisatie die armoede bestrijdt. ‘Als we solidariteit tussen arbeiders kunnen aanwakkeren, door de hele keten en over landsgrenzen heen, dan kunnen vakbonden deze crisis ombuigen. Dan zitten arbeiders niet meer aan de verliezende, maar aan de winnende kant.’

Lees het volledige artikel via OneWorld: https://www.oneworld.nl/lezen/lifestyle/fair-fashion/nu-kan-de-mode-industrie-eerlijker-en-zo-ziet-dat-eruit/

Deze blog maakt deel uit van een dossier over de impact van COVID-19 op de volledige textielketen. Download het e-book SHOPDOWN hier. Lees ook mijn stukken voor MO*, Knack Weekend en One World.