Waarom het zo belangrijk is om het te blijven hebben over brand- en gebouwveiligheid in een land als Bangladesh.
‘Ik was 14 jaar toen de fabriek ingestort is. Tot op vandaag heb ik pijn. Ik kan niet meer werken. Mijn vrouw heeft mij verlaten na de ramp. Ik sta er alleen voor, samen met mijn twee kinderen. Ik kan terecht bij familie, maar moet bedelen om te overleven. We hebben geen inkomen sinds Rana Plaza.’
‘Sommigen noemen de ramp een “ongeluk”, maar zo zie ik het niet. Die fabriek had tien verdiepingen maar was slechts vergund voor zes. Er was geen zuurstof tijdens de ramp, geen ruimte. Met zeventien collega’s lagen we bedolven, ik ben de enige die het overleefd heeft. Mijn collega’s zijn vermoord, zo simpel is het.’
Ik spreek niet rechtstreeks met Mahmudul Hasan Hridoy, maar hoor zijn vooraf opgenomen getuigenis via een videoconferentie. De Amerikaanse arbeidsrechtenorganisatie Remake heeft Mahmudul laten filmen en zijn woorden vertaald ter nagedachtenis van Rana Plaza.
De woorden van Mahmudul voeren mij terug naar Savar, de buitenwijk van Dhaka waar Rana Plaza ooit stond. Drie jaar eerder had ik er afgesproken met Nulifar, net als Mahmudul een slachtoffer van de ramp. Ik vraag mij nog steeds af of ik er wel goed aan gedaan hebben om juist op die site af te spreken. Het had duidelijk al haar moed gevergd om tot daar te komen.
“Telkens ik hier sta, breekt mijn hart”, vertelde de vrouw van intussen 32 jaar. Net als Mahmudul heeft Nulifar twee kinderen voor wie ze nu nog amper kan zorgen. Net als Mahmudul heeft haar partner haar verlaten na de ramp, omdat hij niet om kon met de gevolgen van het trauma. Ze heeft net zozeer chronische pijn, aan haar hoofd, been, rug, schouder en hand. Ze is evenzeer afhankelijk van familie, in haar geval haar zus, en voelt zich een last.
Die avond keerde ik terug naar mijn naar Bengalese normen zeer luxueuze hotelkamer en ben ik in tranen uitgebarsten.
Het is niet toevallig dat ik net nu de videogetuigenis hoorde van Mahmudul, dat net nu lobbygroepen zoals Remake in actie schieten om de situatie van kledingarbeiders aan te klagen. Dat heeft niet enkel te maken met de “verjaardag” van de ramp, wanneer zowel nieuws- als lifestylemedia wereldwijd aandacht schenken aan de kledingindustrie om nadien weer naar hartenlust modetrends te tippen. Deze keer hangt het dus vooral samen met de vervaldatum van het mechanisme dat sindsdien opgericht is om rampen te vermijden.
Foto: Kristof Vadino
Lees mijn artikels voor MO* en OneWorld. Lees de update sindsdien voor IPS.