Na de dramatische fabrieksramp van Rana Plaza in Bangladesh werd de brand- en gebouwveiligheid van textielfabrieken aanzienlijk verbeterd. Maar daar dreigt (opnieuw) een einde aan te komen.

Na het instorten van fabriekscomplex Rana Plaza in 2013, waarbij ruim 1100 mensen om het leven kwamen, stelden honderden Europese kledingmerken in samenwerking met vakbonden een brand- en gebouwveiligheidsakkoord op. Ze beloofden onder meer structurele reparaties aan de gebouwen, onafhankelijke inspecties, brandoefeningen voor de arbeiders, voldoende blusapparaten en veilige vluchtroutes. Tientallen duizenden veiligheidsinspecties werden sindsdien uitgevoerd, die waarschijnlijk veel mensenlevens hebben gered.

Maar dat dreigt te veranderen, want kledingmerken zijn niet erg happig om dit Akkoord te hernieuwen. Vele onder hen lijken niet gewonnen om opnieuw juridisch afdwingbare veiligheidsvoorschriften vast te leggen, zeggen medewerkers van verschillende vakbonden en ngo’s.

Lokale en internationale vakbonden proberen de merken nu onder zware druk te zetten. Zolang de merken zich niet achter een nieuw Akkoord scharen, hoeft het voor de vakbonden niet meer. Zij trekken zich terug: als er op 1 juni geen nieuw Akkoord is, zullen ze geen deel uitmaken van het RSC. 

Op zondag 30 mei 2021, een dag voor de deadline, hebben de onderhandeling tussen internationale kledingmerken en vakbonden een verlenging van het Akkoord opgeleverd. Het gaat om een interim-akkoord, van korte duur, dat merken en vakbonden drie maanden meer tijd geeft om verder te onderhandelen over een nieuw Akkoord.

Dat is geen garantie of er ook effectief een nieuwe regeling getroffen zal worden. Of het Akkoord dus werkelijk verlengd wordt, zal blijken eind augustus.

Wat kan jij doen?

Met de hashtag #ProtectProgress voeren de Schone Kleren Campagne en andere arbeidsrechtenorganisaties tot het laatste moment campagne om het Akkoord te verlengen. Onder de weinigen die hebben toegezegd het Akkoord te willen verlengen waren vlak voor de deadline van 31 mei Esprit, de Britse e-tailer Asos, het Duitse Tchibo (dat gespecialiseerd is in koffie, maar ook lakens of badmode verkoopt) en Zeeman.

Via de website van Rana Plaza Never Again kun je een oproep mailen naar een selecte groep betrokken kledingmerken. De Schone Kleren Campagne roept op om zelf ook merken aan te spreken op sociale media. Dat kan door hun posts te delen die gericht zijn aan de merken of zelf een bericht te schrijven. Remake stelt voor om specifiek H&M aan te spreken op Instagram, met de hashtag #KeepWorkersSafeHM. Je kunt ook deze video van de Schone Kleren Campagne delen.

Hoe is het zover kunnen komen? Wat ging hieraan vooraf? Hoe komt het dat het niet de eerste keer is dat dit Akkoord aan een zijden draadje hangt? En wat is het verschil tussen dan en nu? Lees mijn analyses op OneWorld en MO*.