Hoever staan we met onze duurzame doelstellingen, onze handleiding voor een betere wereld, vijf jaar na de introductie van de Sustainable Development Goals? Econoom Guillaume Lafortune, coördinator van het SDSN-rapport dat landen rangschikt naargelang hun vooruitgang, maakt de balans op voor The Shift.

Met 80 procent op ons puntenbriefje strijkt België de elfde plaats op in het rapport van Sustainable Development Solutions Network (SDSN) en de Duitse stichting Bertelsmann. Vooral op vlak van klimaat heeft ons land, en bij uitbreiding de hele wereld, echter nog een lange weg te gaan.

Enerzijds heeft België geen enkele van de SDG’s tot nu toe behaald. Ter vergelijking: onze buurlanden kunnen op zijn minst één doelstelling afvinken. Nederland en Frankrijk verhelpen armoede op voldoende wijze (SDG 1), in Luxemburg – dat bovendien veertig plaatsen lager staat in de totale rangschikking – zijn mensen relatief gezond, zowel mentaal als fysiek (SDG 3).

Anderzijds doet België het niet goed wat betreft zijn impact op andere landen. Het staat het niet op plaats 11 maar op plaats 149 als we kijken naar de zogenaamde “spillover index”. Ons land gaat er op vlak van klimaat (SDG 13) bovendien op achteruit in plaats van vooruit, zonder de slechte score op de spillover index in rekening te brengen.

Rijke landen krijgen geen slechte score op pakweg textiel, omdat ze enkel verantwoording moeten afleggen over de consumptie.

Wat wil dat concreet zeggen? ‘Een spillover betekent dat landen de meest schadelijke praktijken, zowel op sociaal als ecologisch vlak, uitbesteden naar het buitenland. Zo kan het zijn dat landen zelf weinig CO₂ uitstoten, maar wel verantwoordelijk zijn voor veel emissies in productielanden waar ze bijvoorbeeld hun staal, cement of zelfs hun kleren halen.’

In het rapport citeert Lafortune klimaatactiviste Greta Thunberg, die een spillover omschrijft als creative carbon accounting: creatief boekhouden met broeikasgassen. ‘Nu krijgen landen in Europa geen slechte score op pakweg textiel, omdat ze enkel verantwoording moeten afleggen over de consumptie, niet over de sociale gevolgen van de productie. Als je dat niet in rekening brengt, vertel je niet het hele verhaal.’

Geen enkel rijk land doet op dit moment voldoende om de SDG’s op vlak van klimaat met vlag en wimpel te behalen.

België stoot op zichzelf al veel CO2 uit. ‘8,8 ton per persoon per jaar,’ leest Lafortune af uit het rapport, ‘zonder rekening te houden met die spillover. Dat is veel meer dan de maximale 2 ton per persoon per jaar waar klimaatwetenschappers op hameren. België doet dus verre van genoeg om het Akkoord van Parijs, waarin afgesproken is om de opwarming van de aarde te beperken tot anderhalve graad, na te leven.’

België is niet het enige land dat zijn verantwoordelijkheid daarin niet nakomt. Geen enkel rijk land doet op dit moment voldoende om de SDG’s op vlak van klimaat met vlag en wimpel te behalen. ‘Dat is een immens probleem, want de SDG’s zijn pas waardevol als we ze globaal, allemaal, behalen.’

Lees het volledige artikel op de website van The Shift: https://theshift.be/nl/inspiratie/vijf-jaar-sdgs-we-komen-er-samen-of-we-komen-er-niet

Foto: Sandra Mermans en ik reisden in september 2019 naar Indonesië, om er de invloed van de textielproductie op zowel sociaal als ecologisch vlak te onderzoeken. Een serieuze spillover. Lees er meer over via MO*: https://www.mo.be/dossiers/toxisch-textiel