Hennep wordt al langer gezien als wonderplant: niet om hallucinogene redenen, waarmee het ten onrechte geassocieerd wordt, maar omwille van zijn duurzame eigenschappen. Daar scharen ook onderwijsinstellingen zoals de HoGent zich achter.
De eerste keer dat ik Alexandra De Raeve hoor spreken, in 2017, loopt ze blootsvoets door het Designmuseum in Gent. Dat hoort zo, om de vloer van het museum niet te beschadigen. ‘Mooi meegenomen, want het brengt ons alvast meteen in de hippiesfeer’, begint ze haar presentatie met een kwinkslag.
Alexandra De Raeve is allerminst een verdwaalde raver weggelopen uit een of andere moderne versie van Woodstock, maar het Departementshoofd Mode-, Textiel en Houttechnologie aan de Hogeschool Gent. Daar coördineert ze het FTILab+, een multidisciplinair onderzoekscentrum gericht op de maakindustrie, waaronder de meubelen- en modesector. Duurzaamheid is daar een belangrijk onderdeel van.
Dat verstaan we direct onder het motto ‘The New Textile Generation’, zoals de sprekers in het Designmuseum aangekondigd worden: zij laten een nieuwe frisse wind door de textielwereld waaien, met nieuwe materialen, klaar voor de toekomst.
Zit daar geen geurtje aan? Nee, niet omwille van de blote voeten in het Designmuseum, maar een geheel ander aroma. De geur van eigen kweek.
Eerste textielvezel
De HoGent experimenteert sinds 2017 met hennepplanten. Het project is vernoemd naar het destijds razend populaire televisieprogramma.
Tijdens het recentste Fair Fashion Fest in Gent geeft De Raeve meer context bij de keuze voor hennep en een stand van zaken van het project. Dat festival gaat deze keer niet door in een museum – onder normale omstandigheden is het MIAT oftewel het Industriemuseum Gent telkens het decor – maar noodgedwongen online, waardoor je haar uitleg kan herbekijken (vanaf minuut 21).
De Raeve spreekt niet over de introductie van hennep als hoogwaardige textielvezel, maar over de herintroductie. ‘Hennep heeft al een lange geschiedenis in textiel’, legt ze uit. ‘Het is een heel sterke vezel, nog veel sterker dan katoen.’ Dat treft, want de ecologische voetafdruk van hennep is de helft van die van katoen.
‘Hennep is de eerste vezel die ooit gebruikt werd, onder meer in de kledij van de oude Egyptenaren. In de middeleeuwen verplichtte koningin Elisabeth de boeren om hennep te dragen, om voldoende garen te hebben voor de zeilen van haar vloot.’
Kinderschoenen
In de jaren 30 is er een verbod ingevoerd op het kweken van hennep, omwille van de hallucinogene werking van een variant van de hennepplant die we allemaal kennen. Die associatie met marihuana hield jarenlang aan. ‘Het heeft geduurd tot midden jaren 90 vooraleer hennep opnieuw mocht geteeld worden in Europa en de laatste jaren ook in de VS.’
‘Door het feit dat hennep zo lang in ongebruik geraakt is, staan we opnieuw in onze kinderschoenen. Gelukkig vertoont de vezel grote gelijkenissen met vlas, een vezel waar ons land enorm om gekend is. De infrastructuur om vlas te spinnen tot linnen, is ook geschikt voor hennep.’
Intussen staan De Raeve en haar team zover dat ze weten welk soort hennep ideaal is als textielvezel. Voor een tussentijds project, kregen ze steun van VLAIO. ‘En intussen hebben we een tweede project, Cannabusiness, om de teelt te gaan opschalen en de volgende stappen te bekijken. Zeker de korte vezels hebben een enorm potentieel om de concurrentie aan te gaan met katoen.’
Lees mijn volledige column voor MVO Vlaanderen: https://www.mvovlaanderen.be/inspiratie/de-eindeloze-mogelijkheden-van-eigen-kweek