In landen waar onze kleding wordt geproduceerd (en dus geverfd), kleuren rivieren inmiddels rood of zwart. Hoe maken we het meest vervuilende onderdeel van de textielindustrie groener?
‘Als je kijkt naar de kleur van de rivier, zie je welke kleur er dit seizoen in de mode is.’ De van oorsprong Italiaanse duurzame modeontwerpster Orsola de Castro zegt het als ironisch grapje in de documentaire RiverBlue (2016). Maar er is natuurlijk niet zoveel grappigs aan de milieu-impact van verfprocessen in de landen waar onze kleding geproduceerd wordt.
De rivieren in onder meer Bangladesh, China, India en Indonesië die in de documentaire een rol spelen, zijn zo vervuild dat er geen leven meer in mogelijk is: ze kleuren donkerrood of inktzwart, schuimen door zeepresten, zijn niet veilig om je erin te wassen en al helemaal niet om van te drinken.
Verven is het meest vervuilende onderdeel van de textielindustrie. Het vergt enorm veel water om de kleurstoffen hun werk goed te laten doen: 6,3 miljard kubieke meter per jaar, volgens de Ellen McArthur Foundation. Dat komt neer op gemiddeld 88 liter per kilo stof – grof omgerekend zo’n 9 liter per T-shirt. Bij katoen loopt het zelfs op tot 125 liter per kilo.
Daarnaast is voor één lichtgewicht katoenen T-shirt al 150 gram aan chemicaliën nodig, meldt de Foundation. Ook zware metalen, zoals chroom, zijn niet ongebruikelijk in verf. Sommige gebruikte chemicaliën worden geassocieerd met een verhoogd risico op kanker, ontwikkelingsstoornissen of allergieën. Resten van de verfchemicaliën eindigen in het afvalwater van fabrieken en belanden uiteindelijk in beken en rivieren – dat gebeurt op zo’n grote schaal dat textielverven verantwoordelijk is voor maar liefst 20 procent van de jaarlijkse watervervuiling door industrieën wereldwijd.
Lees het volledige artikel voor OneWorld in het decembernummer van 2020 of online via: https://www.oneworld.nl/lezen/klimaat/groen-doen/jouw-kleding-verkleurt-rivieren-kan-dat-schoner/
Foto boven en onder: Fotograaf Sandra Mermans ging samen met mij naar Indonesië om textielververijen te onderzoeken voor MO*. Het resultaat van ons onderzoek lees je hier: https://www.mo.be/dossiers/toxisch-textiel