Zacht op je huid, recht uit de natuur. Het katoenpluisje heeft zijn imago mee. Toch zet de plant een enorme druk op mens en milieu. Waar het misloopt, zag je eerder. Hier lees je hoe het beter kan.
Is biokatoen beter?
Bij biokatoen zijn pesticiden en genetische manipulatie verboden. Het vraagt iets minder water. Boeren krijgen er beter voor betaald. Biokatoen is dus beter dan gewoon katoen.
Toch is het geen evidente keuze voor boeren. Biologische teelt opstarten, vraagt kennis en investeringen. Omschakelen kan in bepaalde gebieden, veelal zuidelijke landen, sterke verliezen in de oogst veroorzaken. Professor textielkunde Paul Kiekens (UGent) benadrukt dat biokatoen meer oppervlakte nodig heeft en dat de kwaliteit minder kan zijn dan conventioneel katoen. Minder dan 1 procent van alle katoen is biologisch.
Kies je voor biologisch katoen, let dan op labels. Zo kan GOTS (Global Organic Textile Standard) garanderen dat de productie van biologisch textiel op een milieuvriendelijke en sociaal verantwoorde wijze gebeurt.
Is Better Cotton beter?
Better Cotton is een tussenoplossing: het is niet biologisch, ggo-zaden zijn nog steeds toegestaan, maar het water- en pesticidenverbruik ligt wel lager dan bij gewoon katoen.
Nederlandse duurzame mode-expert Marieke Eyskoot wijst aan dat het Better Cotton Initiative (BCI) opgericht is in samenwerking met de industrie en beduidend lagere eisen stelt dan bio. Daardoor is het voor merken laagdrempeliger. Intussen is 14 procent van de wereldwijde katoenproductie al “beter”.
In De Correspondent vraagt journalist Emy Demkes zich af hoeveel “beter” better is. Ze waarschuwt dat de daadwerkelijke impact van BCI-katoen nog niet bewezen is en omschrijft de tussenoplossing als een ‘een waterig compromis’. In haar artikel verwijst Demkes naar de stichting Changing Markets, die aanbeveelt dat BCI zou moeten toewerken naar een biologische standaard.
Better Cotton Initiative haalde een vijfde van zijn “beter” katoen in de Chinese regio Xinjiang, waar dwangarbeid plaatsvindt.
Better Cotton Initiative wordt bovendien gelinkt aan de dwangarbeid in de regio Xinjiang. Daar haalde het een vijfde van zijn “beter” katoen. Eerder dit jaar stelde BCI dat het geen katoen uit die regio meer zou certificeren. Merken zoals H&M en Ikea, die katoen afnemen via BCI, hebben die beslissing publiekelijk gesteund. BCI wil zelf ook aanbevelingen doen en onderzoekt de zaak via een (ongenoemde) externe reviewer. Het in juli beloofde rapport heeft vertraging opgelopen door de coronacrisis en zal pas in oktober verschijnen.
Is Fairtrade beter?
Fairtrade gecertificeerd katoen garandeert betere arbeidsomstandigheden voor de boer en legt ook enkele ecologische spelregels op. Ggo’s zijn uit den boze. Voor pesticiden bestaat er een zwarte lijst met verboden chemicaliën en een grijze lijst, waarbij de boeren begeleid worden om die pesticiden af te bouwen.
Fairtrade International ondersteunt ook boeren om watervervuiling te vermijden en hun waterimpact te meten, te verlagen of zelfs tot nul te herleiden (door gebruikt water te herkanaliseren). Fairtrade katoen is niet biologisch, maar de twee standaarden gaan vaak samen.
Lees mijn nieuwste artikel voor One World: https://www.oneworld.nl/lezen/lifestyle/fair-fashion/bijna-alle-grote-modemerken-betrokken-bij-oeigoerse-dwangarbeid/
Kom meer te weten over katoen in het magazine Slow Fashion Forward of in het dossier Eerlijk Textiel Onder De Loep van Gent Fair Trade. Lees ook mijn oorspronkelijke artikel voor MO*.
Nederlandse journalist Emy Demkes, die eerder schreef over Better Cotton Initiative, vermeldde mijn artikel in haar nieuwsbrief voor De Correspondent. Lees al haar artikelen over de kledingindustrie hier: https://decorrespondent.nl/emydemkes
© Gent Fair Trade/MO* Magazine/One World